Is je kind al in de puberteit beland? Ouders met kinderen die beginnen te puberen zitten vaak met veel vragen, zoals: wat houdt puberen eigenlijk in, waarom ondergaan kinderen zulke grote veranderingen wanneer ze de puberleeftijd bereiken en hoe ga ik met deze veranderingen om? In deze blog gaan we dieper in op wat de puberteit inhoudt en welke ontwikkelingen plaatsvinden bij je puber. In de volgende blog geven we tips hoe je hier als ouder mee om kunt gaan.
Wat is het puberbrein?
De belangrijkste reden voor pubergedrag is het brein: het puberbrein! Pubers nemen vaak meer risico en lijken niet goed na te denken. Soms worden ze hopeloos verliefd en storten ze zich op een nieuwe vriend(in). Ze komen aan de ene kant stoer en zelfverzekerd over, maar zijn aan de andere kant heel kwetsbaar. En ‘s ochtends opstaan voor school? Ho maar!
Het brein ontwikkelt zich nog lang na de kindertijd door. Pas tegen het 25e of zelfs 30e levensjaar zijn de prefrontale hersengebieden in het brein volledig ontwikkeld. Dit specifieke gebied is van cruciaal belang voor zaken als planning, het concentreren op de taak die voor ze ligt en het beheersen van opwellingen en emoties. Tijdens de puberteit maakt juist dit gebied een aanzienlijke ontwikkeling door. Daarom nemen pubers soms beslissingen die voor volwassenen moeilijk te begrijpen zijn.
Het lijkt dan een tegenstelling dat pubers zich wel lijken te kunnen concentreren in andere situaties, zoals bij het gamen of wanneer ze volledig opgaan in een relatie. Dit komt doordat de prefrontale hersengebieden van pubers aanzienlijk actiever zijn in sociale situaties en tijdens creatieve activiteiten.
Een andere bekende vorm van pubergedrag is het afzetten tegen de vertrouwde, stabiele sociale kring. Zo zie je vaak dat pubers zich gaan afzetten tegen de ouders. Dit gedrag komt voort uit de behoefte van de puber om zijn eigen identiteit te ontplooien. Ze willen nieuwe ervaringen opdoen en avontuurlijke wegen inslaan. Door na te gaan hoe de sociale kringen, zoals leeftijdsgenoten, op deze ervaringen en avonturen reageren, ontwikkelt een puber zijn eigen normen en waarden.
Het puberbrein is hard aan het werk. Het proces van het ontplooien van de eigen identiteit en het zoeken naar passende sociale kringen en vrienden heeft ups en downs. Als ouder is het belangrijk om duidelijk te zijn voor je puber en een veilige haven te bieden. Zorg dat je puber terug kan vallen in het vangnet thuis. Maar natuurlijk hoeft niet elk gedrag geaccepteerd te worden. Stel juist duidelijke grenzen en help je kind om deze te begrijpen, ondanks dat je puber zich eerst tegen de grenzen zal verzetten.
In de volgende blog kijken we verder naar hoe je als ouder om kunt gaan met het puberbrein van je kind.